Öğretmenlik Mesleğinde Pratik Bilgeliğin Önemi
Özet Görüntüleme: 108
/ 
PDF İndirme: 99
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.13765872Anahtar Kelimeler:
Pratik Bilgelik, Erdem, Ahlak, Öğretmen, AristotelesÖzet
Bu çalışmada, öğretmenlik mesleğinde pratik bilgeliğin öneminin ortaya konulması amaçlanmıştır. Öğretmenlik, eğitim sistemiyle ilgili mevzuata göre “devletin eğitim, öğretim ve bununla ilgili yönetim görevlerini üzerine alan özel bir ihtisas mesleği”dir. Öğretmenlik, bilgi ve uygulamayı harmanlamayı gerektiren, bireyleri bilişsel, duyuşsal ve psikomotor açıdan en iyi olgunluğa ulaştırmayı amaçlamaktadır. Bu noktada pratik bilgelik kavramı öne çıkmaktadır. Pratik bilgeliğin temelini erdem kavramı oluşturur. Aristoteles’in ahlak felsefesinde erdem, insanın karşılaşmış olduğu durumlarda koşullara vereceği en uygun tepkidir. Erdem, sadece eylemde bulunmayı değil aynı zamanda hissetmeyi de içerir. Erdem ve bilgelik arasında derin bir bağlantı vardır. Aristoteles’in düşünce erdemi olarak ifade ettiği bilgelik; bilimin ve düşünme yetisinin birleşimidir. Aristoteles, düşünceyle ilişkili olan “teorik bilgelik”i tefekkürle özdeşleştirmiştir. “Pratik bilgelik” ise bilinenleri pratikle ilişkilendirmektir. Ahlaki alanda doğru eylemde bulunmak için düşünmek olarak ifade edilen pratik bilgeliği daha iyi kavrayabilmek adına sözü geçen kavramın altı ana özelliğini anlamak gerekir. Bu özelliklere göre bilge kişi için “bilgi” oldukça önemli olup bilge, doğru amaçları bilir ve denge sağlayabilir. Bilge kişi, koşullara uygun, doğru yargılarda bulunabilir. Aynı zamanda bilge kişi, dengeli bir empati yeteneğine sahiptir. Duygularını, aklına yoldaş edebilir; hisleri güçlüdür. Değişen durumlarla ilgili olan pratik bilgelik için deneyim önemli olduğundan bilge kişi deneyimlidir. Eğitimin sadece bilişsel boyutta kalmaması duyuşsal boyutun da öne çıkarılması gerektiğinden eğitimde pratik bilgelik kavramına ihtiyaç duyulmaktadır. Buradan hareketle öğretmenlerin sadece eğitsel işleri yerine getiren birer bilgi otoritesi olmadıklarına dikkat çekmek gerekir. Dolayısıyla bu çalışmada öğretmenlerde pratik bilgeliği geliştirmek için çaba sarf edilmesinin önemine dikkat çekişmektedir.
Referanslar
Akbaş, O. (2009). İlköğretim Okullarında Görevli Branş Öğretmenlerinin Değer Öğretimi Yaparken Kulandıkları Etkinlikler: 2004 ve 2007 Yıllarına İlişkin Bir Karşılaştırma. Kastamonu Eğitim Dergisi, 17(2), 403-414.
Ardelt, M. (1997). Wisdom and Life Satisfction in Old Age. Psychological Sciences, 52B(1), 15-27.
Aristoteles. (2015). Metafizik (Y. Gurur Sev, Çev.; 2. Baskı). Pinhan Yayıncılık.
Aristoteles. (2021). Nikomakhos’a Etik (Z. Özcan, Çev.; 3. Baskı). Sentez Yayıncılık.
Baş, H., & Nural, E. (2023). Türkiye’de Öğretmen Yetiştirme Uygulamalarında Yaşanan Sorunların Belirlenmesi ve Çözüm Önerilerine İlişkin Öğretmen Görüşlerinin Değerlendirilmesi. Eğitim Bilim ve Araştırma Dergisi, 4(1), 16-46. https://doi.org/10.54637/ebad.1222046
Bacon. (2009). Balance. İçinde S. J. Lopez (Ed.), The Encyclopedia of Positive Psychology. Wiley-Blackwell.
Baltes, P. B., & Freund, A. M. (2003). The intermarriage of wisdom and selective optimization with compensation: Two meta-heuristics guiding the conduct of life. In C. L. M. Keyes & J. Haidt (Eds.), Flourishing: Positive psychology and the life well-lived (pp. 249–273). American Psychological Association. https://doi.org/10.1037/10594-011
Barone, T. (2001). Touching Eternity: The Enduring Outcomes of Teaching (NY: Teachers College Press).
Brandenberger, J. W. (2019).Practical wisdom as an ethical framework for engaged learning and scholarship,in J. A. Hatcher, R. G. Bringle, & T. W. Hahn (Eds.), Practical wisdom for conducting research on service learning: Pursuing quality and purpose. (Volume 4 in the IUPUI Series on Service Learning Research). Stylus Publishing
Bransford, J., Brown, A. L., & Cocking, R. R. (Eds.). (2000). How people learn: Brain, mind, experience, and school: Expanded edition. National Academy Press.
Cotnoir, C., Paton, S., Peters, L., Pretorius, C., & Smale, L. (2014). The Lasting Impact of Influential Teachers.
Cunningham, G. (2009). The New Teacher’s Companion. ASCD.
Çebi, B. (2022). Üst Öğrenim Geçiş Sınavına Hazırlanan Öğrencilerin Bilgelik Düzeylerinin Belirlenmesi [Yüksek Lisans Tezi]. İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi.
Çilingir, L. (2012). Bilgelik Uğraşı Olarak Felsefe. Felsefe Dünyası Dergisi, 55(1), 7-38.
Çötok, T. (2011). Aristoteles Ahlakının Kurucu Erdemi Olarak Phronesis [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. Sakarya Üniversitesi.
Demir, E., & Köse, M. (2016). Öğretmenlerin Rol Modelliği Hakkında Öğretmen Görüşleri. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, (53), 38-57.
Demiröz, İ. (2023). Farklı Gelişim Dönemindeki Bireylerin Bilgelik Özelliklerinin İncelenmesi [Yüksek Lisans Tezi].
Dewangan, L. R., Narayanan, H., & Ghosh, R. (2022). Wisdom: Cultural and Crass-Cultural Understanding with a Systematic Review of Empirical Studies. (C. Maheshkar, Ed.; 1. Baskı). Vernon Press.
Doğan, A. (2009). Büyük Türkçe Sözlük (1. Baskı).
Duman, S. N., & Taş, İ. D. (2021). Eğitim Fakülteli Olmak (Kırıkkale Üniversitesi Örneği). Ulusal Eğitim Akademisi Dergisi, 5(1), 112-130. https://doi.org/10.32960/uead.898199
Goodfellow, J. (2003). Practical Wisdom in Professional Practice: The Person in the Process. Contemporary Issues in Early Childhood, 4(1), 48-63. https://doi.org/10.2304/ciec.2003.4.1.6
Henderson, J., G., & Colleagues. (2015). Reconceptualizing Curriculum Development: Inspiring and Informing Action (1. Baskı). Routledge.
Hoy, A. W. (2015). Eğitim psikolojisi. (D. Özen, Çev.) İstanbul: Kaknüs Yayınları.
Kabakçı, Ö. F. (2016). Karakter Güçleri ve Erdemli Oluş: Güçlü Yanlara Dayalı Psikolojik Danışma ve Değerler Eğitimine Yeni Bir Yaklaşım. Türk Psikolojik Dayanışma ve Rehberlik Dergisi, 6(45), 25-40.
Kaygısız, E. G. (2013). Örgütsel Bilgeliğin Yaratılmasında Dönüşümsel Liderliğin Rolü Üzerine Bir Çalışma [Doktora Tezi] Selçuk Üniversitesi.
Kılıç, G. (2019). Antikçağ’da Bilge ve Bilgelik Kavramı [Yüksek Lisans Tezi]. Akdeniz Üniversitesi.
Lunenberg, M., & Korthagen, F. (2009). Experience, theory, and practical wisdom in teaching and teacher education. Teachers and Teaching, 15(2), 225–240. https://doi.org/10.1080/13540600902875316
Macdonald, A. (2006). Náttúrufræðimenntun í Fljótsdalshéraði, samantekt og tillögur [Science Education in Fljótsdalshérað, Summary and Suggestions]. Reykjavík: Iceland Education University.
Maclntyre, A. (2001). Erdem Peşinde: Ahlak Teorisi Üzerine Bir Çalışma (M. Özcan, Çev.; 1. Baskı). Ayrıntı Yayınları.
MEB. (1973). Milli Eğitim Temel Kanunu, https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.1739.pdf
MEB. (2017). Öğretmenlik Mesleği Genel Yeterlikleri, https://oygm.meb.gov.tr/dosyalar/StPrg/Ogretmenlik_Meslegi_Genel_Yeterlikleri.pdf
MEB. (2022). Öğretmenlik Meslek Kanunu, https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2022/02/20220214-1.htm
Noddings, N. (2005). Caring in education. In The encyclopedia of informal education. Retrieved from http://www.infed.org/biblio/noddings_caring_in_education.htm.
Noddings, N. (2020). Eğitim Felsefesi (R. Çelik, Çev.; 3. Baskı). Nobel Yayınevi.
Ocak, H. (2011). Bir Ahlak Felsefesi Problemi Olarak Erdem Kavramına Yüklenen anlamın İlkçağ’dan Ortaçağ’a Evrimi. FLSF Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi, 11, 79-101.
Satıcı, M. (2013). Teori ve Pratik Arasında Aristoteles Üzerine. ETHOS: Felsefe ve Toplumsal Bilimlerde Diyaloglar, 6(2), 19-50.
Schwartz, B., & Sharpe, K. (2010). Practical Wisdom: The Right Way to Do the Right Thing (1. Baskı). Riverhead Books.
Schwartz, S., H. (1994). Are There Universal Aspects in the Structure and Contents of Human Values? Journal of Social Issues, 50(4), 19-45. https://doi.org/DOI: 10.1111/j.1540-4560.1994.tb01196.x
Schonbrun, Y. & Schwartz, B. (2020). How practical wisdom helps us cope with radical uncertainty. Behavioral Scientist. https://behavioralscientist.org/how-practical-wisdom-helps-us-cope-with-radical-uncertainty/
Sternberg, R. J. (2001). Why schools should teach for wisdom: The balance theory of wisdom in educational settings. Educational Psychologist, 36(4), 227-245.
Stronge J. H. (2018). Qualities of effective teachers (3. Baskı). Alexandria, VA: ASCD.
Şentürk, M. (2020). Aristoteles Etiğinde Erdem Kavramı [Yüksek Lisans Tezi]. İnönü Üniversitesi.
Tüzen, M. A. (2023). Aristoteles’in Ahlak Anlayışında Pratik Aklın Rolü. Erzurum Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17, 118-127.
Ulvik, M., & Smith, K. (2011). What characterises a good practicum in teacher education?. Education Inquiry, 2(3), 517–536. https://doi.org/10.3402/edui.v2i3.21997
Vontz, T., & Goodson, L. (2020). EDCI 702: Curriculum, Instruction and Assessment. Pressbooks. https://kstatelibraries.pressbooks.pub/EDCI702/
-27.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2024 Toplum, Eğitim ve Kültür Araştırmaları Dergisi
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Dergimizde yayımlanan makaleler, 