Amerika ve Türkiye Gözlemleri Üzerinden Araştırmacı, Fon Sağlayıcı ve Bürokrasi Üçgeninde Bilim Diplomasisinin Araçları
Özet Görüntüleme: 92
/ 
PDF İndirme: 104
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.13765863Anahtar Kelimeler:
Dış politika, burslar, fonlar, eğitim, bilim, diplomasiÖzet
Fransa, İtalya, İsviçre, Güney Kore, Japonya ve Amerika Birleşik Devletleri gibi ülkeler, bilim diplomasisi çalışmalarına hız kazandırmıştır. Gerek bilimde uluslararası işbirliklerinin küresel sorunlara karşı hızla ortak yanıt verme kabiliyetini geliştirmesi ve bunun bir nevi zorunluluk olması, gerekse küresel rekabet ortamında diplomatik ilişkilerin bilimsel işbirlikleri üzerinden gelişmesi ve iyileştirilmesi, bu alana olan ilgiyi de arttırmaktadır. COVID-19 küresel salgınında uluslararası boyutta yaşananlar, bazı çalışmalara örnek teşkil etmiş; ülkelerin ortaklaşa hareket etmesi için sistemdeki eksiklikleri, yapılması gerekenleri gözler önüne sermiştir. Halihazırda quantum çalışmaları, yapay zeka, iklim değişikliği, salgınlar, su kaynakları, sürdürülebilirlik, bilim diplomasisinin en sık ilgilendiği alanlar arasındadır. Bu tür başlıklarda akademi, araştırma merkezleri temsilcileri, federal/kamu kurumları yöneticileri, büyükelçiler ve bilim diplomatlarının bir araya geldiği toplantılar her geçen gün artmakta; karşılıklı anlaşmalara ve ortak paydada buluşmalara imkan sağlanmaktadır. Türkiye’nin gerek coğrafi konumu, komşulukları, gerekse tarihi süreçleri göz önünde bulundurulduğunda her türlü krize karşı deneyimli bir dış siyaset hafızası olduğu bilinmektedir. Diplomatik deneyimin yanı sıra yüz yıldır onlarca stratejik alanda farklı ülkelerde eğitim alan lisansüstü araştırmacılar (1416 sayılı kanun kapsamındaki bursiyerler), TÜBİTAK tarafından fonlanan araştırmacılar ve Fulbright bursiyerleri, uluslararası işbirliğinin en önemli bileşeni olan deneyimli araştırmacı havuzuna katkı sağlamıştır. Bilim diplomasisinde bu diplomatik deneyim ve insan kaynağı ile 6550 sayılı kanun kapsamında yeterlik almış araştırma altyapıları (DEHUKAM, ODTÜ-MEMS, UNAM, GÜNAM, IBG, SUNUM ve TARLA), üniversiteler, fon sağlayıcı olarak ise TÜBİTAK, TÜSEB, YTB, Ulusal Ajans gibi kurumlar; Türkiye’nin bilim diplomasisi potansiyeli açısından en önemli araçlardır. Türkiye, deneyimli bilim insanları, güçlü diplomasi geçmişi ve kurumlarıyla yakın gelecekte bilim diplomasisinde de güçlü bir aktör olmaya namzettir.
Referanslar
Akademik Miras, 2017. Available from: http://www.akademikmiras.org/ Access date: July 15, 2024.
Young M., et al., 2020. The'Matters' of Science Diplomacy: Transversal Analysis of the S4D4C Case Studies. Available from: https://ris.utwente.nl/ws/portalfiles/portal/236598028/10.5281_zenodo.4041042.pdf Acess date: June 10, 2024
Johns Hopkins Science Diplomacy Summit, 2024. Available from: https://euraxess.ec.europa.eu/worldwide/north-america/events/johns-hopkins-science-diplomacy-summit-2024 Access date: June 18, 2024.
The Royal Society, 2010. New frontiers in science diplomacy. Available from: https://www.aaas.org/sites/default/files/New_Frontiers.pdf Access date: June 16, 2024.
Ruffini, PB. Conceptualizing science diplomacy in the practitioner-driven literature: a critical review. Humanit Soc Sci Commun 7, 124 (2020). https://doi.org/10.1057/s41599-020-00609-5
Kontar YY., et al. Disaster-related Science Diplomacy: Advancing Global Resilience through International Scientific Collaborations, 2018. Science & Diplomacy. Available from: https://www.sciencediplomacy.org/article/2018/disaster-related-science-diplomacy-advancing-global-resilience-through-international Acess date: July 10, 2024.
Buyuktanir Karacan, D. Science diplomacy as a foreign policy tool for Turkey and the ramifications of collaboration with the EU. Humanit Soc Sci Commun 8, 49 (2021). https://doi.org/10.1057/s41599-021-00722-z
COST. Collaborative Excellence in the European Research Area. COST Annual Report 2023. https://www.cost.eu/uploads/2024/04/COST_Annual_Report_2023.pdf
Igor Linkov, Benjamin Trump, Elisa Tatham, Sankar Basu, Mihail C. Roco, “Diplomacy for
Science Two Generations Later,” Science & Diplomacy, Vol. 3, No. 1 (March 2014*). https://www.sciencediplomacy.org/perspective/2014/diplomacy-for-science-two-generations-later
Jon W. South Korean data-sharing case is a wake-up call. Nature 631, 9 (2024) doi: https://doi.org/10.1038/d41586-024-02182-2
Gluckman PD., Turekian V., Grimes RW., Kishi T., “Science Diplomacy: A Pragmatic
Perspective from the Inside,” Science & Diplomacy, Vol. 6, No. 4 (December 2017). http://www.sciencediplomacy.org/article/2018/pragmatic-perspective
Loftness R. “Why Science Attachés?” Scientific Monthly 80 (1955): 124–127.
Science and Innovation Network. Available from: https://www.gov.uk/world/organisations/uk-science-and-innovation-network Access date: July 17,2024.
SIN; UK Science and Innovation Network summary: Turkey. Available from: https://www.gov.uk/government/publications/uk-science-and-innovation-network-country-snapshot-turkey/uk-science-and-innovation-network-summary-turkey Acess date: July 12, 2024.
FMSTAN, Foreign Ministries Science & Technology Advice Network, 2024. Available from: https://ingsa.org/divisions/fmstan/ Acces date: July 16, 2024.
INGSA, International Network for Government Science Advice, 2024. Available from: http://www.ingsa.org/
Acces date: July 16, 2024.
Three Thıngs To Know About Science Dıplomacy. https://washingtondc.jhu.edu/news/three-things-to-know-about-science-diplomacy/
Özkaragöz ED. Science diplomacy in the global age: examples from Turkey and the world. Available from : https://open.metu.edu.tr/handle/11511/24615 Access date: July 12, 2024.
Smit CL. CERN and SESAME – Science Diplomacy Building Bridges. Available from: https://www.sciencediplomacy.org/perspective/2022/cern-and-sesame-science-diplomacy-building-bridges Acess date: July 10, 2024.
Southern African Regional Science Initiative Project- SAFARI 2000. Available from: https://daac.ornl.gov/cgi-bin/dataset_lister.pl?p=18 Acess data: July 12, 2024.
NASEM-Funded Projects. The Partnerships for Enhanced Engagement in Research (PEER), National Academies, Development, Security and Cooperation. Available from: https://sites.nationalacademies.org/PGA/PEER/PGA_167039 Acess date: July 14,2024.
Kıran, Y. S., Açıkalın, Ş. N. (2021). New tools of soft power: Turkey’s education and science diplomacy. Hacettepe University Journal of Education, 36(4), 977-985. doi: 10.16986/HUJE.2021072717
INGSA. International Network for Government Science Advice, http://www.ingsa.org/.INGSA
Koçak Tufan, Z. Akademik Mirasın Seyir Defteri, Göç ve Eğitime Dair. 2020. Available from: https://www.yok.gov.tr/Documents/Yayinlar/Yayinlarimiz/2020/akademik-mirasin-seyir-defteri-goc-ve-egitime-dair.pdf Acess date: July 15, 2024.
Ravinet, P., Cos, R., Young, M. (2020). The science and diplomacy of global challenges: Food
security in EU-Africa relations. In: Young, M., Flink T., Dall, E. (eds.) (2020). Science
Diplomacy in the Making: Case-based insights from the S4D4C project.
Tomalová, E., Černovská, E., Aukes, E., Montana, J., Dall, E. (2020). Water Diplomacy and its
Future in the National, Regional, European and Global Environments. Young, M., Flink T., Dall,
E. (eds.) (2020). Science Diplomacy in the Making: Case-based insights from the S4D4C
project.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2024 Toplum, Eğitim ve Kültür Araştırmaları Dergisi
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Dergimizde yayımlanan makaleler, 