Inspiration for the Ombudsman Institution on the Basis of Social Conflicts Historical Development of Hispe Organisation
Abstract views: 49
/ 
PDF downloads: 31
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.13765865Keywords:
Conflict, Hispe Organisation, Ombudsman, AuditAbstract
Throughout history, various strategies and practices have been developed to manage and resolve conflicts between the administration and the governed. Today, there is a growing interest in alternative institutions to resolve conflicts between individuals and public institutions. One of the institutions serving in this direction is the Ombudsman's Office or Ombudsman in Turkey. The Ombudsman Institution was established in Turkey on 14 June 2012 by Law No. 6328. In 2013, it actually started to operate. When the date of establishment of the institution in Turkey is compared with the date of establishment of modern Ombudsman Offices in the world, it is possible to say that we are behind. However, we can find the institutionalised form of the practices that are claimed to inspire the Ombudsman in our own culture, the Ottoman Empire. The most prominent of these practices is the Hispe Organisation, which started to be implemented in the Prophet's era and served with similar job descriptions in the Turkish-Islamic Geography until the Ottoman Empire. As there were auditors in the Ombudsman, there were muhtesip in the Hispe Organisation. These muhtesip paid attention to the principles of equity, justice and compliance with the rules of law while fulfilling their duties. In today's Turkey, the fact that the ombudsmen working within the Ombudsman's Organisation also carry out the on-site inspection in line with both the principle of compliance with the law and the principle of equity is seen as a plus in terms of protecting the rights of citizens. In this respect, it can be said that the implementation of the Hispe Organisation has similarities with the Ombudsman practices in our country and around the world today. However, it would be appropriate to examine in depth the institution of Hispe Organisation, which we consider important in terms of having the potential to guide the Ombudsman with its successful practices.
References
Acaray, D. (2013). İnsan Haklarının Korunması Amacıyla Devlet İktidarının Sınırlandırılması ve Siyasal Katılmanın Buna Etkisi. Ufuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(4), 119-144.
Adıgüzel, C. E. (2019). Endülüs Emevî Devleti’nde Şehir İdaresi: İşbîliye (Sevilla) Örneği, Mukaddime, 10 (2), 486-503.
Akgündüz, A. (2005). Osmanlı Devleti’nde Belediye Teşkilâtı ve Belediye Kanunları. Osmanlı Araştırmaları Vakfı, İstanbul.
Anayasa Mahkemesi (2008). Anayasa Mahkemesi 25.12.2008 tarihli, E. 2006/140, K. 2008/185 sayılı kararı.
Avşar, B. Z. (2012). Ombudsman: İyi Yönetilen Türkiye İçin Kamu Hakemi. Hayat Yayınları.
Barış, M. (2020). Hisbe Kurumundan Diyanet İşleri Başkanlığı ve TSE’ye İyiliği Önerme İlkesi. Mesned İlahiyat Araştırmaları Dergisi, 11(2), 753-779.
Bousta, R. (2007). Contribution À Une Définition De l'Ombudsman, Revue Française D'administration Publique, 123(3), 387-397.
Canpolat, U. (2015). Türkiye Selçukluları Döneminde Anadolu'da Hisbe Teşkilatı, (Yüksek Lisans Tezi) Batman Üniversitesi ve Fırat Üniversitesi (Ortak Program), Batman. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezDetay.jsp?id=IINvkDFatqkhHVhyTTATHA&no=Cz_XyXbShYt3e6Ob9vg5gQ
Coleman, P. T., Kugler, K. G., Bui‐Wrzosinska, L., Nowak, A., & Vallacher, R. (2012). Getting down to basics: A situated model of conflict in social relations. Negotiation Journal, 28(1), 7-43.
Coser, L. A. (1956). The functions of social conflict (Vol. 9). Routledge.
Coser, L. A. (1957). Social conflict and the theory of social change. The British journal of sociology, 8(3), 197-207.
Demircan, A., & Akgündüz, M. (2017). Çeşitli Yönleri ile İslam Medeniyeti, Siyer Yayınevi, İstanbul
Demirkaya, Y. (1998). Osmanlı Devleti’nde Belediye (Hisbe) Teşkilatı. Journal of Social Policy Conferences, Sayı: 41-42, 303-318.
Deutsch, M. (1986). Cooperation, conflict, and justice. In Justice in social relations (pp. 3-18). Boston, MA: Springer US.
Dorado-Barbé, A., Hernández-Martín, G., & Lorente-Moreno, J. (2015). La gestión del conflicto en la intervención social. Prisma Social, (14), 443-469.
Dost, M. (2021). Medine Pazar Kuralları Çerçevesinde Osmanlı Devleti’nde Hisbe Teşkilatının Tetkiki (Yüksek Lisans Tezi), İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi, İstanbul. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
Duran, A. (2015). İslam hukukunda sosyal terbiye ve kontrol kurumu olarak hisbe müessesesi, Ekev Akademi Dergisi, 64, 9-39.
Eiselein, P., & Dentchev, N. A. (2020). Managing conflicting objectives of social enterprises. Social enterprise journal, 16(4), 431-451.
Erdinç, T. (2015). Ombudsman ve Türkiye’de Kamu Denetçiliği. Legal Yayıncılık, İstanbul.
Gişi, S. (2017). Ombudsmanlık Kurumu, İsveç ve Fransa Ülke Uygulamaları ile Avrupa Ombudsmanı Üzerine Bir İnceleme. Yıldırım Beyazıt Hukuk Dergisi, 2, 1-42.
Habergetiren, Ö. F., & Yalnız, İ. (2021). Osmanlı Devleti’nde Hisbe Teşkilatı. Journal of Social Sciences and Humanities, 5 (2), 280- 296.
Himes, J. S. (2008). Conflict and conflict management. University of Georgia Press.
Hizmetli, M. (2017). Abbasilerde Hisbe ve Muhtesip: Bağdat Örneği. Journal of History Culture and Art Research, 6 (6), 425-443.
IOI. International Ombudsman Institute. https://www.theioi.org/the-i-o-i, e.t. 03.10.2024
İslam Ansiklopedisi, (2024) https://islamansiklopedisi.org.tr.
Kahraman, M. (2011). Hukuk Devletine Katkıları Bakımından Kamu Denetçiliği. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(16), 355-373.
Kaplan, O. (2020). Kamu Denetçiliği Kurumu Tarafından Verilen Tavsiye Kararlarının Hukuki İşlevi ve Etkisi, Ombudsman Akademik, 7(13), 94-95.
Khanjanov, S. (2014). Ali Cevheri’nin “Tercüme-İ Nisabü’l-İhtisab” İsimli Eseri: Latinize ve Tahlil (Yayımlanmanış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Kılavuz, R., Yılmaz, A., & İzci, F. (2003). Etkin Bir Denetim Aracı Olarak Ombudsmanlık ve Türkiye’de Uygulanabilirliği. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 4(1), 49-68.
Kutlu, Ö., Örselli, E., & Kahraman, S. (2018). Türkiye’de Yerel Ombudsmanlığın Uygulanabilirliği: İtalya Yerel Ombudsmanlığı Üzerinden Bir Analiz. Ombudsman Akademik Dergisi, 8,15-38.
Oberschall, A. (1978). Theories of social conflict. Annual review of sociology, 4, 291-315.
Okur, Y. (2011). Ombudsmanlık Kurumu: Tarihi Gelişim ve Türkiye’de Başlangıçta Birkaç Öneri, Denetişim, 6, 71-83.
Özdemir, R. (2017). Tüketici Haklarına Yönelik Tarihte Yapılan İlk Kanun: “Kanunname-İ İhtisab-I Bursa”. Mecmua, (4), 1-16.
Reif, L. (2004). The International Ombudsman Yearbook, 6, Martinus Nijhoff Publishers, Leiden.
Rowe, M. (2009). An Organizational Ombuds Office in a System for Dealing with Conflict and Learning from Conflict, or Conflict Management System. Harv. Negot. L. Rev., 14, 279.
Şahin, M. S. (2020). Kamu Denetçiliği ve Uygulama Örnekleri. Astana Yayınları (2. Baskı), Ankara.
Şişman, S. (2023). İnsan Hakları Çerçevesinde İdareyi Denetleyen Bir Kurum Olarak Dünyada ve Türkiye’de Ombudsmanlık. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). KTO Karatay Üniversitesi. https://dspace.karatay.edu.tr/handle/20.500.12498/5923
T.C. Kamu Denetçiliği Kurumu, İyi Yönetim İlkeleri Rehberi. (2019). s. 5, https://www.ombudsman. gov.tr/Yayinlarimiz/BrosurRehber, e.t. 07.12.2022.
Tortop, N. (1998). Ombudsman Sistemi ve Çeşitli Ülkelerde Uygulanması. Amme İdaresi Dergisi, 31(1), s. 5, s. 4.
Tutal, E. (2014). Dünyada ve Türkiye’de Ombudsmanlık. Adalet Yayınevi, Ankara.
Vlah, N. (2010). Pojam I Struktura Socıjalnog Sukoba. Educational Sciences/Odgojne Znanosti, 12(2).
Yüce, N. (2020). Ombudsman Dünya Örnekleri ve Türkiye’de Kamu Denetçiliği Uygulaması. Gazi Kitapevi, Ankara
Fabre, C. (2018). Toplumsal Sözleşme. [Mehmet Fatih Deniz, Çeviri] Felsefe Arkivi, (48), 123-135.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2024 Toplum, Eğitim ve Kültür Araştırmaları Dergisi
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
